رشته‌ مهندسی عمران گرایش‌های بسیار متنوعی دارد. هر کدام از این گرایش‌ها، کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارند. به این ترتیب، سازمان‌های بسیاری به استخدام مهندس عمران نیاز دارند. با اینکه رشد قابل انتظار بازار کار مهندسی عمران از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۹، تنها ۲ درصد و نصف میانگین رشد تمامی مشاغل برآورد شده است، ولی روند افزایشی نیاز به استخدام رشته عمران در کشورهای در حال توسعه مثل کشور ما، همچنان سرعت بالایی دارد.

مهندسین عمران ساختمان‌ها و زیرساخت‌هایی مثل جاده‌ها، تونل‌ها، پل‌ها و سدها را طراحی و اجرا می‌کنند و این رشته، یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی به شمار می‌آید. در حال حاضر موقعیت‌های استخدام مهندسی عمران در جهان وضعیت بسیار خوبی دارد و سازمان‌ها و شرکت‌های زیادی به استخدام مهندس عمران نیاز دارند.

در این مقاله جاب ویژن تصمیم داریم در مورد شرایط استخدام مهندس عمران صحبت کنیم و راجع به تحصیلات و مهارت‌های مورد نیاز مهندسی عمران، شرایط کاری این گروه شغلی و آینده‌ کاری مهندسی عمران، توضیحات مبسوطی خدمت شما ارائه کنیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

رشته‌ی عمران در مقطع کارشناسی چه گرایش‌هایی دارد؟

مهندسی عمران به تحصیلات دانشگاهی نیاز دارد و پیشرفت در این رشته، کاملا در گروی تحصیلات در مقاطع لیسانس و بالاتر و البته، تجربه و مهارت عملی است. مهم‌ترین مقطع تحصیلی عمران برای ورود به بازار کار، مقطع کارشناسی است.

شما با داشتن مدرک کارشناسی در هر کدام از گرایش‌های مهندسی عمران می‌توانید برای اکثر موقعیت‌های دعوت به همکاری مهندسی عمران، رزومه ارسال کنید. به علاوه، حداقل مدرک تحصیلی لازم برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، مدرک کارشناسی عمران است. در ادامه با گرایش‌های مختلف رشته‌ی مهندسی عمران در مقطع کارشناسی، آشنا می‌شویم:

گرایش مهندسی عمران

گرایش مهندسی عمران، اصلی‌ترین گرایش مهندسی عمران در مقطع لیسانس، است. در صورتی که در این رشته تحصیل کنید دو گزینه پیش رو خواهید داشت: می‌توانید بلافاصله بعد از پایان تحصیل وارد بازار کار شوید و هم برای ادامه تحصیل در اکثر گرایش‌های این رشته در مقطع کارشناسی ارشد، آماده خواهید بود. در صورتی که هنوز در مورد مسیر تحصیلی و شغلی خود پس از پایان دوره‌ی لیسانس تصمیم قطعی نگرفته‌اید، بهتر است که وارد گرایش عمران شوید. این کار به شما در انتخاب مسیر تحصیلی و حرفه‌ای کمک زیادی می‌کند.

گرایش مهندسی نقشه‌برداری

یکی دیگر از گرایش‌های مهندسی عمران که بازار کار خوبی دارد مهندسی نقشه‌برداری است و برای ورود به این بازار کار، تنها نیازمند مدرک کارشناسی می‌باشید. مهندسین نقشه‌برداری، مکان دقیق اجرای پروژه را مشخص می‌کنند و آن را از نظر ویژگی‌های زمین‌شناسی بررسی می‌کنند. ایمنی بسیاری از سازه‌های حساس مثل پل‌ها، بر عهده‌ مهندسین نقشه‌برداری قرار دارد. یکی از کارهای اصلی مهندسین نقشه‌برداری، کاهش حداکثری نیاز به استفاده از زمین‌های دارای مالکیت خصوصی در پروژه‌های عمومی است.

گرایش علوم مهندسی

علوم مهندسی به عبارتی، پایه‌ای‌ترین گرایش مهندسی عمران به حساب می‌آید. در صورتی که علاقه‌مند به ادامه‌ تحصیل در مقاطع بالاتر مهندسی عمران باشید، بهتر است که از گرایش علوم مهندسی شروع کنید. همچنین، اگر قصد دارید بلافاصله بعد از دوره‌ لیسانس وارد بازار کار شوید، این رشته چندان برای شما کارآمد و مناسب نخواهد بود.

گرایش مهندسی اجرایی عمران

هر سازمانی که در زمینه‌ ساخت‌و‌ساز فعال باشد، به استخدام مهندس عمران با گرایش مهندسی اجرایی عمران حتما نیاز پیدا خواهد. کار اصلی مهندس اجرایی عمران، نظارت بر اجرای صحیح پروژه‌های ساخت‌وساز است. در صورتی که می‌خواهید بلافاصله بعد از پایان دوره‌ کارشناسی، وارد بازار کار شوید، این گرایش برای شما گزینه‌ای بسیار عالی است و بازار کار بسیار خوبی دارد.

مهندسی عمران در مقطع کارشناسی چه گرایش‌های دیگری دارد؟

گرایش‌هایی که در بالا معرفی کردیم، عمومی‌ترین گرایش‌های رشته‌ی مهندسی عمران در مقطع کارشناسی هستند. این رشته دارای گرایش‌های تخصصی‌تری نیز هست که شاید نیاز به آن‌ها کمتر باشد، اما جالب است بدانید که حقوق مهندسین فارغ‌التحصیل در این رشته‌ها، بیشتر از گرایش‌های عمومی است. این گرایش‌ها عبارتند از:

دریانوردی (ناوبری)

مهندس خط و ابنیه‌ی راه‌آهن

مهندسی دریانوردی

مهندسی ماشین‌آلات دریایی

مهندس بهره‌برداری راه‌آهن

مهندس حمل و نقل ریلی

تحلیل بازار کار و آینده شغلی مهندسی عمران

هرچند با مدرک لیسانس عمران به ویژه گرایش عمران می‌توانید وارد بازار کار شوید و شغل مناسبی پیدا کنید؛ اما، اگر به زمینه‌ای خاص علاقمند باشید می‌توانید به تحصیلات خود در مقاطع بالاتر ادامه دهید تا در آینده، شغلی تخصصی‌تر و احتمالا با درآمد بالاتر پیدا کنید. به عنوان مثال، اگر به حوزه محیط زیست علاقه دارید، می‌توانید در گرایش مهندسی محیط زیست، تحصیلاتتان را ادامه دهید.

برای اشتغال در گروه شغلی مهندسی عمران می‌بایست ابتدا در یکی از گرایش‌های این رشته در کارشناسی یا بالاتر، تحصیل کرده باشید. البته برای بعضی از گرایش‌های مهندسی عمران مثل نقشه‌کشی، می‌توان با مدرک کاردانی نیز وارد بازار کار شد. با این حال، حداقل مدرک تحصیلی مورد نیاز برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، لیسانس است.

پس از پایان تحصیلات باید برای آگهی‌های استخدام مهندس عمران بدون سابقه کار، رزومه ارسال کنید؛ البته اکثر این مشاغل، در سطح کارآموزی هستند و معمولا دستمزد چندان بالایی ندارند.اما بعد از کسب تجربه کاری و افزایش سابقه کار می‌توانید در آزمون نظام مهندسی شرکت کنید و با دریافت پروانه‌ اشتغال نظام مهندسی، شانس خود را برای پیدا کردن موقعیت شغلی بهتر، افزایش دهید.

لازم به ذکر است به ازای هر چند سال سابقه کار، اعتبار پروانه‌ نظام مهندسی شما بالاتر می‌رود و می‌توانید روی پروژه‌های بزرگ‌تری کار کنید و حقوق و درآمد بالاتری داشته باشید.

جمع‌بندی

هرچند در بعضی از گرایش‌های مهندسی عمران می‌توان با مدرک کاردانی وارد بازار کار شد، اما به طور کلی حداقل مدرک تحصیلی لازم برای اکثر مشاغل مهندسی عمران و برای شرکت در آزمون نظام مهندسی، لیسانس مهندسی عمران می‌باشد. تحصیلات دانشگاهی، شرط لازم برای پیدا کردن موقعیت شغلی مناسب در حوزه مهندسی عمران به شمار می‌آید. همچنین، سابقه کار برای شرکت در آزمون نظام مهندسی و افزایش اعتبار پروانه‌ نظام مهندسی، نیز برای ارتقاء شغلی بسیار اهمیت زیادی دارد.

بازار کار استخدام رشته مهندسی عمران به ویژه در کشورهای در حال توسعه بسیار خوب است و در سال‌های آتی نیز روندی افزایشی خواهد داشت. درآمد و شانس استخدام مهندس عمران با افزایش تجربه و افزایش اعتبار پروانه‌ اشتغال نظام مهندسی، افزایش می‌یابد و مهندسین باتجربه، نهایتا می‌توانند به عنوان مدیر پروژه‌های عمرانی مشغول به کار شوند. 

شرایط استخدام مهندسی عمران، علاوه بر تحصیلات، شامل تجربه و سابقه کاری و مهارت عملی بالا نیز هست. بنابراین، پس از پایان تحصیلات باید چند سالی را به عنوان کارآموز فعالیت کنید تا تجربه کاری خوبی کسب کنید.